غیر از صبح، بهترین زمان برای آبیاری درختان چه هنگامی است؟
آبیاری درختان یکی از مهم‌ترین جنبه‌های مراقبت از آن‌هاست که اگر در زمان نامناسب آبیاری کنید ممکن است آب هدر برود یا حتی به درخت آسیب برسد همچنین صبح‌ها به دلیل دمای پایین و کاهش تبخیر زمان ایده‌آلی برای آبیاری است اما گاهی اوقات برنامه روزانه ما این اجازه را نمی‌دهد.
در این مقاله به بررسی بهترین زمان‌های جایگزین برای آبیاری درختان به‌ویژه اواخر عصر و شب می‌پردازیم و نکات عملی برای آبیاری صحیح ارائه می‌کنیم.
چرا صبح ایده‌آل است و چرا به دنبال جایگزین هستیم؟
صبح‌ها هوا خنک است و خورشید هنوز به اوج قدرت خود نرسیده است بنابراین آب فرصت بیشتری برای نفوذ به خاک دارد علاوه بر این آبیاری صبحگاهی به برگ‌ها و خاک اجازه می‌دهد تا قبل از شب خشک شوند که خطر بیماری‌های قارچی را کاهش می‌دهد اما اگر صبح‌ها برای شما مناسب نیست نگران نباشید گزینه‌های دیگری هم وجود دارد.
اواخر عصر بهترین زمان جایگزین
یکی از بهترین زمان‌ها برای آبیاری درختان اواخر عصر حدود یک ساعت قبل از غروب خورشید است که در این زمان دمای هوا کاهش یافته و تبخیر به حداقل می‌رسد و نور باقی‌مانده خورشید به برگ‌ها کمک می‌کند تا قبل از تاریکی خشک شوند که خطر رشد قارچ‌ها را کاهش می‌دهد و این زمان برای کسانی که برنامه صبحگاهی شلوغی دارند گزینه‌ای عالی است.
آبیاری در شب
آبیاری در شب نیز می‌تواند مؤثر باشد به‌ویژه در مناطقی که رطوبت کم است زیرا در شب تبخیر به حداقل می‌رسد و آب فرصت بیشتری برای نفوذ به ریشه‌ها دارد با این حال در مناطق مرطوب آبیاری شبانه ممکن است خطرناک باشد زیرا رطوبت طولانی‌مدت روی برگ‌ها می‌تواند منجر به بیماری‌های قارچی شود که برای جلوگیری از این مشکل آب را مستقیماً به پایه درخت و ناحیه قطر تاج (منطقه‌ای که زیر سایه‌بان درخت قرار دارد) هدایت کنید و از خیس کردن برگ‌ها خودداری کنید.
روش‌های صحیح آبیاری
برای اطمینان از سلامت درختان باید به روش درست آبیاری کنید که در اینجا به چند نکته کلیدی اشاره خواهیم کرد.
· آبیاری عمیق: آب را به‌گونه‌ای بریزید که خاک تا عمق ۲۵ سانتی‌متر مرطوب شود زیرا این کار ریشه‌ها را تشویق می‌کند تا عمیق‌تر رشد کنند.
· استفاده از ابزار مناسب: شیلنگ‌های قطره‌ای یا سیستم‌های آبیاری قطره‌ای بهترین گزینه برای رساندن آب به ریشه‌ها هستند زیرا هدررفت آب را کاهش می‌دهند.
· مالچ‌پاشی: لایه‌ای از مالچ ارگانیک (مانند پوست خردشده یا برگ) به ضخامت ۵ تا ۱۰ سانتی‌متر دور درخت بریزید تا رطوبت خاک حفظ شود فقط مطمئن شوید که مالچ با تنه درخت تماس نداشته باشد تا از پوسیدگی جلوگیری شود. فقط مطمئن شوید که مالچ با تنه درخت تماس نداشته باشد تا از پوسیدگی جلوگیری شود و در کنار آن می‌توانید با افزودن کود با کیفیت بالا خاک را تقویت کنید.
ابزارهای پیشنهادی برای آبیاری
· شیلنگ قطره‌ای که آب را به‌آرامی به ریشه‌ها می‌رساند و تبخیر را کاهش می‌دهد.
· سیستم آبیاری قطره‌ای زیرا مناسب برای آبیاری دقیق و صرفه‌جویی در مصرف آب است.
· چوب آبیاری به دلیل اینکه امکان آبیاری عمیق بدون نزدیک شدن به درخت را فراهم می‌کند.
· آب‌پاش نوسانی برای آبیاری چندین درخت به‌طور همزمان مناسب است اما کمتر کارآمد است.
نیازهای آبیاری بر اساس نوع درخت
همه درختان نیازهای یکسانی ندارند به عنوان مثال:
· درختان همیشه‌سبز (مانند کاج و سرو) معمولاً به آب کمتری نیاز دارند زیرا برگ‌های سوزنی آن‌ها تبخیر کمتری دارند.
· درختان برگ‌ریز (مانند افرا و بلوط) به دلیل سطح برگ بیشتر نیاز به آبیاری منظم‌تری دارند.
· درختان تازه کاشته‌شده در دو سال اول نیاز به آبیاری مکرر (هر ۲ – ۳ روز در هوای گرم) دارند تا ریشه‌هایشان مستقر شود.
نشانه‌های نیاز به آب یا آبیاری بیش از حد
چگونه بفهمید درخت شما به آب نیاز دارد یا بیش از حد آبیاری شده است؟ در اینجا چند نشانه آورده شده است:
· برگ‌های پژمرده، آویزان یا پیچ‌خورده نشان‌دهنده کمبود آب هستند.
· اگر خاک تا عمق ۵ – ۷ سانتی‌متر خشک باشد زمان آبیاری است.
· زرد شدن زودرس یا تغییر رنگ ممکن است نشانه کمبود آب باشد.
· خاک خیس و باتلاقی نشانه آبیاری بیش از حد است که می‌تواند منجر به پوسیدگی ریشه شود.
· رشد قارچ در پایه درخت نشانه رطوبت بیش از حد و خطر بیماری‌های قارچی است.
در نهایت باید به یاد داشت که سلامت درخت تنها به آبیاری درست محدود نمی‌شود. تغذیه مناسب نیز نقش مهمی دارد و استفاده از کود مایع می‌تواند به بهبود جذب مواد مغذی و تقویت ریشه‌ها کمک کند. ترکیب آبیاری اصولی با تغذیه صحیح، کلید رشد سالم و باردهی پایدار درختان است.
اشتباهات رایج در آبیاری
1. آبیاری در ظهر و در گرم‌ترین زمان روز بخش زیادی از آب تبخیر می‌شود و به ریشه‌ها نمی‌رسد.
2. آبیاری روزانه ریشه‌ها را سطحی نگه می‌دارد و خطر پوسیدگی را افزایش می‌دهد.
3. ریختن آب روی تنه می‌تواند باعث پوسیدگی تنه و جذب آفات شود.
در آخر اگرچه صبح بهترین زمان برای آبیاری درختان است اما اواخر عصر یا اوایل شب نیز می‌تواند گزینه‌های مناسبی باشد به شرطی که مراقب باشید و با آبیاری عمیق، استفاده از ابزار مناسب و توجه به نیازهای خاص درختانتان می‌توانید آن‌ها را سالم و شاداب نگه دارید. برای انتخاب نهاده‌های کشاورزی استاندارد و مطمئن، آشنایی با یک تولید کننده کودهای شیمیایی معتبر مانند بازرگانی سرشت نهاده می‌تواند به شما کمک کند تا علاوه بر تأمین کودهای باکیفیت، بهترین راهکارها برای اصلاح خاک و افزایش حاصلخیزی زمین را در اختیار داشته باشید.
