پاییز چه کاری باید برای درختان میوه انجام داد؟
پاییز فصلی است که بین دو دنیای متفاوت قرار گرفته که از یک طرف تابستان پرکار و پرثمر پشت سر گذاشته شده و از طرف دیگر زمستان سرد و طولانی در پیش است و برای کسانی که درخت میوه دارند پاییز فقط فصل برگ‌ریزان نیست بلکه زمانی است برای رسیدگی، ترمیم و آماده‌سازی زیرا اگر در این فصل کارهای درست انجام شود هم درخت زمستان را سالم پشت سر می‌گذارد و هم در بهار بعدی پرقدرت‌تر شکوفه می‌دهد.
در ادامه قدم به قدم مهم‌ترین کارهایی که باید در پاییز برای درختان میوه انجام داد بررسی خواهیم کرد با ما همراه باشید.
مهم‌ترین نکات در پاییز برای درختان میوه
۱. جمع‌آوری برگ‌ها و میوه‌های ریخته شده
اولین چیزی که در حیاط یا باغ جلب توجه می‌کند برگ‌ها و میوه‌های ریخته شده پای درخت است که شاید ساده به نظر برسد اما همین برگ‌ها اگر روی زمین بمانند می‌توانند منبع بیماری‌های قارچی یا آفت شوند از اینرو جمع کردن آن‌ها و بیرون بردن از باغ یا حتی تبدیل کردنشان به کمپوست (اگر درست مدیریت شود) قدم مهمی برای سلامت درخت است.
۲. آبیاری قبل از زمستان
خیلی‌ها تصور می‌کنند با شروع پاییز دیگر نیازی به آبیاری نیست اما واقعیت این است که قبل از رسیدن سرما درخت باید رطوبت کافی ذخیره کند و آبیاری عمیق در اواخر پاییز کمک می‌کند ریشه‌ها در برابر سرمای شدید آسیب نبینند البته نباید زمین گل‌آلود و سنگین شود و فقط یک آبیاری کامل و حساب‌شده کافی است.
۳. هرس پاییزه اما با احتیاط
هرس همیشه بحث‌برانگیز است که بعضی‌ها ترجیح می‌دهند هرس اصلی را برای اواخر زمستان بگذارند اما پاییز هم زمان مناسبی برای حذف شاخه‌های خشک، بیمار یا شکسته است زیرا این کار باعث می‌شود آفات در طول زمستان روی همان شاخه‌ها پناه نگیرند.
نکته مهم این است که نباید به شدت هرس کرد چون برش‌های زیاد در هوای سرد می‌تواند آسیب‌زا باشد.
۴. تغذیه و کوددهی
در فصل پاییز باید به فکر کود مناسب بود که به تقویت ریشه‌ها کمک می‌کنند و درخت در طول زمستان از آن تغذیه می‌کند و بهار را پرقدرت آغاز خواهد کرد اما مهم این است که کود تازه استفاده نشود چون باعث بیماری و سوختن ریشه می‌شود.
۵. رنگ‌آمیزی تنه (سفید کردن)
یکی از سنتی‌ترین اما مفیدترین کارها سفید کردن تنه درختان با محلول آهک است و شاید دیده باشید که تنه درختان باغ‌های قدیمی در پاییز سفید می‌شوند زیرا این کار جلوی ترک‌خوردگی ناشی از اختلاف دما بین روز و شب را می‌گیرد و همین‌طور مانع استقرار برخی آفات می‌شود.
۶. کنترل آفات و بیماری‌ها
پاییز بهترین زمان برای سم‌پاشی است زیرا زمانی که برگ‌ها ریخته‌اند و درخت در حال رفتن به خواب است می‌توان بسیاری از تخم‌های آفات و قارچ‌ها را از بین برد و این اقدام پیشگیرانه باعث می‌شود در بهار با هجوم بیماری‌ها روبه‌رو نشوید.
۷. محافظت از ریشه‌ها در برابر سرما
در مناطقی که زمستان خیلی سرد است باید پای درختان را با خاک یا کود دامی سبک پوشاند زیرا این پوشش مثل پتو عمل می‌کند و ریشه‌ها را از یخ‌زدگی نجات می‌دهد اما باید دقت کرد که این پوشش خیلی سفت نباشد تا جلوی تنفس خاک گرفته نشود.
۸. قلمه‌گیری و تکثیر
برای کسانی که به فکر زیاد کردن درختان هستند پاییز زمان مناسبی برای گرفتن قلمه از برخی درختان میوه است و می توانید قلمه‌ها در جای مناسب نگهداری می‌شوند تا در بهار برای کاشت آماده باشند که این کار علاوه بر تکثیر نوعی بیمه هم هست و اگر درخت اصلی دچار مشکل شود از همان نسخه دیگری باقی می‌ماند.
۹. بررسی قیم‌ها و تکیه‌گاه‌ها
درختان جوانی که تازه کاشته شده‌اند یا هنوز تنه قوی ندارند نیاز به قیم دارند و در پاییز باید مطمئن شد قیم‌ها محکم‌اند و طناب‌ها به تنه فشار نمی‌آورند زیرا بارش برف یا وزش بادهای پاییزی می‌تواند درخت جوان را خم یا حتی ریشه‌اش را شل کند.
۱۰. برنامه‌ریزی برای کاشت درختان جدید
پاییز بهترین زمان برای فکر کردن به کاشت درختان جدید است که اگر قرار است نهالی در زمستان یا اوایل بهار کاشته شود باید همین پاییز محل گودال‌ها آماده شود به این دلیل که زمین در این فصل راحت‌تر قابل حفر است و فرصت کافی برای ته‌نشین شدن خاک وجود دارد.
در انتها پاییز برای درختان میوه چیزی شبیه زمان استراحت قبل از یک مسابقه بزرگ است و اگر باغدار یا صاحب درخت بتواند در این فصل مراقبت‌های لازم را انجام دهد هم از بیماری‌ها پیشگیری کرده و هم در بهار آینده نتیجه‌اش را خواهد دید.
